Selin GokceArtan nüfus ve sanayileşme ile birlikte çevre üzerinde büyük baskı oluşturan atık sorunun çözümü için tek bir yaklaşım mümkün değildir. Atık önleme, atık azaltma, geri dönüşüm, geri kazanım ve bertaraf adımları atık yönetim sürecinde uygulanmaktadır. Görüldüğü gibi tek bir adımla atık sorunun çözülememesi “Entegre Atık Yönetimi”ihtiyacını doğurmuştur.
Entegre Atık Yönetimi Hiyerarşisi Nedir?
Entegre Atık Yönetimi Hiyerarşisi tüm atık yönetimi adımlarının bir bütün olarak değerlendirilmesini ve hem çevresel hem de ekonomik açıdan sürdürülebilirliğin sağlanmasını amaçlar. Etkili bir atık yönetimi ancak tüm yöntemlerin birleşmesiyle mümkündür. Entegre Atık Yönetimi Hiyerarşisine göre, atığın kaynağında önlenmesi ve azaltılması en ilk adımdır. Atık üretiminin önlenemediği durumlarda tekrar kullanım ve geri dönüşüm aşamaları uygulanır. Geri dönüşümün de yapılamadığı atık türleri için de düzenli depolama yöntemi gerçekleştirilir.
Atık Önleme(Prevention): Üretim sonrası üretilen atığın insan sağlığı ve çevreye olumsuz etkilerinin en aza indirilmesi için gerekli tüm tedbirlerin alınmasını amaçlar.
Atık Azaltım (Reduction) : Üretim sonucu ortaya çıkan atıkların miktarını kaynağında azaltılmasını ve gereksiz tüketim yapılmamasını amaçlar.
Yeniden kullanım(Reuse): Üretilen atıkların başak bir ürün oluşturmakta kullanılmasını amaçlar.
Geri dönüşüm(Recycling):Atıkların fiziksel ve kimyasal işlemlere tabi tutulmadan yeniden üretime geri kazandırılması işlemidir.
Geri kazanım(Recovery): İşletmelerde kullanılan hammadelerin yerine atıkların fiziksel ve kimyasal işlemlere tabi tutularak yeniden kullanılmasını amaçlar.
Enerji Geri Kazanımı(Energy Recovery): Anaerobik ortamda (oksijensiz) çürütme ve termal yöntemlerle enerji edilmesidir.
Bertaraf(Disposal): Geri kazanımı veya geri dönüşümü mümkün olmayan atıklar bertaraf edilir. Bertaraf maliyetleri fazla olduğu için düzenli depolama yapılarak
Etkili bir entegre atık yönetimi için atık karakterizasyonu, performans şartları, güvenilir veriler, yeterli maliyet bilgileri gereklidir. Tüm bu bilgilere göre atık yönetimi adımları belirlenir. Entegre atık yönetimi hem çevre hem de insan sağlığı açısından çok kuvvetli bir yöntemdir. Atık yönetimi adımlarıyla çevresel sürdürülebilirlik de sağlanmaktadır.
Kaynakça:
Düzenli Depolama Tesisleri Saha Yönetimi ve İşletme Kılavuzu
Benzer Yazılarımız İçin :
Entegre Atık Yönetimi ve Sıfır Atık Projesinin Önemi
Dünyanın Birçok Noktasında Sıfır Atık Kent Temelleri Atılıyor
İrem Ağaçcıoğlu
Harun Zeybek
Buse Nur Hayta