Hastanelerde Sıfır Atık Projesi Nasıl Uygulanmalıdır?

Hastane atıklarının çoğu idari birimlerden ve yatakhanelerden gelir. Ancak, hastanelerdeki atıkların yaklaşık yüzde on ila on beşi tehlikeli olarak adlandırılır ve uygun imha araçlarına başvurulmazsa toplum için sağlık riskleri yaratabilir. Bu yüzden hastanelerde sıfır atık uygulamasında en önemli adım atıkların kaynağında ayrıştırılmasıdır.

Hastane atıklarında çıkabilecek türler genellikle aşağıdaki gibi gruplandırılabilir.

1. Evsel Atık

Bu tür atıklar genellikle hastane yurtlarında, hastane inşaat atık malzemelerinde, mutfak, yönetim, bahçe ve diğer teknik bölümlerde üretilir. Bu atıkların da kendi içinde kağıt, plastik, organik olmak üzere kaynağında ayrıştırılması gerekmektedir.

2. Bulaşıcı atık

Bu tür, enfekte koğuşlardan veya bakteriye, mantarlara, virüslere ve diğer mikroplara benzer ilaçlara dirençli patojenler ile enfekte olmuş hastalardan gelen atıklardır. Enfeksiyöz atıklar ayrıca insan sıvıları, insan kanı, kalıntı numuneleri, plasterler, bandajlar, pansumanlar, kan serumu gibi atılan biyo-ürünler, enjeksiyonlar, şırıngalar ve benzeri tıbbi malzemelerden oluşur. AIDS, hepatit, kolera, dizanteri, tüberküloz, difteri, kuduz ve benzeri bulaşıcı hastalıkları olan hastalar da hastanelerde enfeksiyöz atıkların kaynağıdır.

3. Patolojik atık

Bu tür, genellikle farklı insan dokuları, organlar, plasenta, embriyo, ölü laboratuvar hayvanları, vücut parçaları, depolanmış kan ve benzeri maddelerden oluşur. Patolojik atıklar ideal olarak yakma veya gömme ile bertaraf edilmelidir.

4. Radyoaktif atık

Bu grup izotop testi, regentler, radyoaktif materyallerden yapılmış karışımlar ve ilaçlardan oluşur. Bu tür atıklar genellikle kanserojen hastalıkların seyrinde ve ayrıca bu tür hastalıklardan mustarip hastalardan üretilir. Çıkan kusma, dışkı ve diğer vücut sıvıları benzer radyoaktif maddeler içerebilir. Bu tür atıklar genellikle ayrı olarak toplanır ve ara duvarlar ile geçici depolama tesislerinde işlenir.

5. Kimyasal atık

Genellikle X-ray bölümlerinde, laboratuvarlarda kullanılan çeşitli çözücülerin bir sonucu olarak ortaya çıkar.

Genel olarak proje uygulaması atık yönetimi, enerji yönetimi ve su yönetimi olmak üzere 3 ana başlıkta yapılmalıdır.

1. Atık Yönetimi

Atık Yönetimi için yapılması gerekenler aşağıdaki gibi sıralanabilir.
• Atık kutuları kontrol edilmelidir.
• Atık kutuları konumlandırılırken, kutu büyüklükleri dikkate alınmalıdır. Organik, kâğıt-karton, ambalaj gibi farklı kategorilerde atık kutuları alan yoğunluklarına göre konumlandırılmalıdır. Yukarıda belirtilen atık türleri farklı renk kodlarıyla ve farklı materyallerle yapılmış konteynerlerle geçici olarak depolanmalıdır. Daha sonra uygun atık depolama sahalarına gönderilmelidir.
• Atık kutuları, yangına dayanıklı malzemeden yapılmalıdır.
• Atık hacminin azaltılması ve atık taşıma seferlerinin azalması için uygun atık türlerine atık kompaktörü kullanılmalıdır.
• Kâğıt tüketimi; çift taraflı yazdırma, bir sayfaya birden fazla sayfa yazdırma, e-posta yoluyla dosya aktarımı ve kâğıt kontrolünü sağlamak adına genel yazıcı kullanımı yolları ile azaltılmalıdır.
• Geri dönüştürülebilir kağıtlar kullanılmalıdır.
• Ekstra beyazlatılmış kağıtlar yerine 60/70 oranında beyaz kâğıt kullanılmalıdır.
• Lazer yazıcılar kullanılarak, kartuş tüketiminin önüne geçilir.

2. Enerji Yönetimi

Enerji yönetimi; enerji tüketimleri gruplandırılmalı, tüketim miktarlarının azalımı için planlama yapılmalıdır ve hedef belirlenmelidir.
• Son 3-5 yılın enerji tüketim analizleri yapılmalı ve güncel tüketimiyle karşılaştırılmalıdır.
• Elektrik, ısı tüketimleri optimize edilmelidir.
• Eski yapılar için bina içi genel analiz yapıldıktan sonra, maliyet farkına göre yalıtım sistemi kurulmalıdır.
• Tasarruflu aydınlatma malzemeleri kullanılmalıdır.

3. Su Yönetimi

Su Yönetimi; su tüketimleri gruplandırılmalı, tüketim miktarının azalımı için planlama yapılmalıdır ve hedef belirlenmelidir.
• Su debileri kontrol edilip, fazla akışı olan armatürlerin debileri optimum debiye ayarlanmalıdır.
• Sensörlü armatürler kullanılmalıdır. Su çıkışı 5-30 saniye arası değişkenlik gösterebilir
• Geri dönüştürülebilir tuvalet kâğıdı kullanılmalıdır.

Eğer siz de konu hakkında bilgi sahibi olmak isterseniz aşağıdaki linklerden yararlanabilir, danışmanlık desteği almak ve daha detaylı bilgi almak için uzman@sifiratik.co mail adresi aracılığı ile bize ulaşabilirsiniz.