Plastik Pipet Dosyası: AB Yasağı ve Trump Kampanyası

Avrupa Birliği parlamentosu tek kullanımlık plastik çatal-bıçak, pipet, karıştırma çubuğu ve kulak çubuğu gibi denizlerimizi zehirleyen plastik atıklara karşı çıkardığı yasa ile tamamının kullanımının 2021’e kadar yasaklanacağını açıkladı. Yönetmelik ile en yaygın plastik atıklarının yanı sıra çok küçük parçacıklara dağılabilen, oxo-bozunur plastiklerden üretilen tek kullanımlık polystrene bardaklar da yasaklanıyor. Oy birliği ile kabul edilen karara tüm Avrupa Birliği üyelerinin katılması da zorunlu kılınıyor. AB üye ülkeleri, plastik yemek kapları ve plastik sıcak içecek kapakları gibi tek kullanımlık plastik ürünlerin kullanımını azaltmak ve yerine yeni çözümler getirmekten sorumlu olacaklar. 2025’e kadar plastik su şişelerinin %25’i, 2029’a kadar ise %90’ının geri dönüştürülmüş materyallerden üretilmiş olması gerekiyor. Avrupa Birliği aynı zamanda kanalizasyonları tıkayarak “fatberg”ler oluşturan ıslak mendillerle de mücadele ediyor. Islak mendiller, hijyen ürünleri, tütün filtreleri ve bardaklar, plastikten üretildiği takdirde, bunu özellikle belirten etiketlerle satılacaklar. Ürün paketleri tüketicileri ürünün doğru şekilde tüketilip atılmadığında doğaya vereceği zararlar hakkında uyaracak. “Kirleten öder” prensibi, denizlerde kaybolan balık ağları konusunda bilinçlendirmek adına, balık ağı üreten şirketlere de uygulanacak.

Planın yayılmasına ve sonunda kabul edilmesine ön ayak olan Avrupa komisyonu eş başkanı Frans Timmermans konu hakkında “Bugün, deniz ve okyanuslarımızdaki plastik kirliliğini önlemek için çok büyük bir adım attık. Bunu yapabileceğimize gerçekten inanıyorum. Avrupa yeni ve çok hırslı standartlar belirliyor, umarız bu tüm dünya için de yolunu açar.” dedi. Karar parlamentoda 63’e karşı 560 oyla kabul edildi ve yönetmeliğin anayasaya dâhil edilmesi için yalnızca bazı formalitelerden geçmesi gerekiyor. Bu gerçekleştiğinde, AB ülkelerinin yeni yönetmeliği hayata geçirmek için sadece 2 seneleri olacak.

Dünyanın diğer ucunda ise bu uygulamanın tam aksine devlet otoriteleri tarafından plastik yanlısı bir kampanya sürdürülüyor. Amerika Birleşik Devletleri başkanı Donald Trump, daha öncesinde de küresel ısınmaya inanmadığını belirten açıklamaları ile dünya genelinde protesto edilmişti. Şimdi de kampanyası için para toplamak üzere kendi adının basılı olduğu plastik pipetleri satıyor, hem de 10 adedini $15’a yani, 85 ₺’ye!

Çevresel bir tartışma konusundan çıkıp, küresel bir politik gündem haline gelen bu kampanya, birçok kişi tarafından hangi politik görüşe sahip olursa olsun tepki çekiyor. Hiç soğuk içeceklerinizi nasıl tükettiğinizin bir politik mesaj içerebileceğini düşünmüş müydünüz? Artık maalesef içeriyor… Karşıt politik grubun doğaya daha az zarar verdiği gerekçesiyle kullanmaya teşvik ettiği kâğıt pipetler yerine, ‘geri dönüştürülebilir’ pipetler piyasaya sürüldü. Çevre araştırmacılarının birçoğu plastik pipetlerin çoğunlukla geri dönüştürülemeyecek olduklarını söylüyor. BPA içermeyen plastikler bile insan sağlığına zararlı birçok farklı zehirli madde içeriyor.

Trump ve kampanyası, güncel atık yönetimi konusunda hiçbir fikrinin olmaması ve önemli bir yönetici olarak doğaya karşı sorumluluğunun bilincinden uzak olması ile suçlanıyor. İklim değişikliğinin bir politik mesele veya gruplar tarafından öne çıkarılan bir halk efsanesi olmadığı kanıtlanmışken, tam tersine tüm gerçekliği ile hızla yaklaşan bir felaket. Dünyanın bir ucunda tüm plastik atıklarının yasaklanması gündeme gelirken, diğer bir ucunda daha da desteklenmesi, insanlık için trajik bir senaryo çiziyor. Bu senaryonun değiştirilmesi için çok kısa bir zaman kalmışken hepimize düşen görev de plastik kullanımının azaltılması ve atıklarının doğru yönetilmesi için elimizden geleni yapmak.

Kaynak:
European Parliament Votes to Ban Single-Use Plastic
Trump straws: How the US president is using straws to beat liberals with