Harun ZeybekGünümüzde artan tüketim ile beraber ortaya çıkarttığımız atık miktarı giderek artmakta. Bu durum hem atık yönetim sürecindeki maliyetleri arttırmakta hem de çevremize zarar vermektedir. ABD’deki ve Kanada’daki birçok kentte uygulamada olan “Attığın Kadar Öde” sistemi ile vatandaşlar evlerindeki ürettikleri atık miktarları kadar yerel belediyeye atık yönetimi için para ödüyor. Bu sayede hem insanlar geri dönüşüme önem veriyor hem de attıkları atık miktarında azalmaya gidiyorlar.
Geleneksel yöntemlere göre, mesken sahipleri ortaya çıkarttıkları atıkların yönetimi için harcanan maliyetleri, vergiler ya da önceden belirlenmiş fiyatlandırma sistemine göre ödüyorlardı. Bu sistemde ne kadar atık çıkardıkları göz ardı ediliyordu. Attığın kadar öde sistemi de aynı elektrik, doğal gaz ve su faturası sistemi ile aynı şekilde işliyor. Ortaya çıkan atık miktarınca fiyatlandırma yapılıyor.
Attığın Kadar Öde Sisteminin Faydaları
1. Çevresel Sürdürülebilirlik: Attığın kadar öde sistemi ile geri dönüşüm ve atık azaltma önemseniyor. Bu sayede insanlar daha az tüketmeye ve az kaynak kullanmaya çalışıyor. Az tüketim demek kaynaklarımızın daha az ve verimli kullanılması demektir ki bu aynı zamanda ürünlerin üretim sürecinden taşınmasına ve önümüze gelmesine kadar olan süreci içeriyor.
2. Ekonomik Sürdürülebilirlik: Attığın kadar öde sisteminden gelen kazanç ile atık yönetim süreci hem daha uygun maliyetli bir şekilde yönetilebiliyor hem de ortaya çıkan atık miktarı azaldığı için harcanan masraflar da paralel bir şekilde düşüş gösteriyor.
3. Eşitlik: Geleneksel atık yönetim programlarında vergilendirme ile herkesten eşit oranda atık yönetim bedeli alınarak az atık çıkaran ile çok atık çıkaran arasında eşitsizlik oluşturulurdu. Fakat attığın kadar öde sistemi ile mesken sahipleri ne kadar atık çıkaracağını ve ne kadar ödeme yapacağını kendileri belirleyebiliyor. Bu da daha tüketiciler için daha adil bir çözüm önerisi sunuyor.
Sıfır Atığa Doğru “Capannori’nin Hikayesi”
Sıfır Atık Yönetim Eylem Planı
Selin Gokce
İrem Ağaçcıoğlu
Buse Nur Hayta