Harun Zeybek100 yılı aşkın süredir hayatımızda olan otomobiller günlük işlerimizi kolaylaştırmakla kalmadı aynı zamanda dünyamızı şekillendirdi, modern şehirlerin oluşmasına öncülük etti ve bizlerin yaşam alışkanlıklarını da bu yönde değiştirdi. Elbette otomobillerin katkıları yadsınamayacak bir gerçek. Fakat artan otomobil satışları ile beraber çılgınca harcadığımız doğal kaynaklarımız da bizi bir o kadar da endişelendiriyor. Peki bu durum sürdürülebilir mi ?
Şanslıyız ki bizimle aynı soruyu soran birçok otomobil firması da bu durumun sürdürülebilir olmadığının farkına varmışlar ve harekete geçmişler bile. Sıfır atık felsefesinin temellerini uygulayan bu firmalar üretim sırasında ortaya çıkan artık materyalleri geri dönüştürerek, yeniden kullanarak ve yeni üretim teknikleri uygulayarak üretim tesislerini neredeyse Sıfır atık fabrikasına dönüştürmüşler. Gelin hep beraber nasıl yaptıklarını inceleyelim.
Ford
Enerji tüketimindeki azalma ile verimliliği arttırmayı hedefleyen Ford, üretim tesislerinde geri dönüşümün ve geri kullanımın önemini farkettikten sonra bu alana daha da fazla yoğunlaşmaya başlamış ve Depolamadan Sıfır Atığa “Zero Waste to Landfill” projesini başlatmışlar. Avrupa’daki toplam 12 tesiste başlatılan proje ile 6000 ton atık 5 yıl içerisinde depolama alanlarına gitmeden geri dönüştürülmüş. Bu atık miktarı yaklaşık olarak 12,000 kişilik bir nüfusun üreteceği atığa ya da 1.2 milyon araba üretiminde çıkacak atığa eşdeğer.
İzlenen yol haritası
Süreç zor gibi gözükse dahi Ford’un attığı adımlar ve uyguladığı metedolojiler sayesinde 5 yıl içerisinde ulaşılan hedef ise çarpıcı. Paketleme parçalarından artan plastik ve kağıt malzemeleri geri dönüştürülüyor ve kullanılıyor. Üretim sırasında açığa çıkan kullanılamayacak metaller geri dönüştürülüp üretim hattında tekrardan faydalanılııyor. Tedarikçilerinden gelen kulllanılmayan veya artan malzemeler geri iade ediliyor. Enerjiye dönüştürülebilecek atıklar, özellikle sanayi yağı ve boya atıkları farklı yöntemlerle elektrik enerjisine dönüştürülerek tesiste tekrardan kullanılıyor.
Subaru
Çevreye karşı hissettikleri sorumluluk ile beraber sıfır atık dönüşümüne giden ilk firma olan Subaru şuan hiçbir şekilde atıklarını depolama alanlarına yollamıyor. ABD Indiana’daki tesisi Mayıs 2004’ten bu yana hiçbir şekilde toplama alanlarına atık yollamıyor. Ayrıca Indiana’daki tesis ABD’de ilk “Zero-Landfill” statüsünde. Yani üretim sırasında ortaya çıkan atıklar ya geri dönüştürülüyor ya yeniden değerlendiriliyor ya da farklı yöntemlerle enerjiye dönüştürülüyor. İşin ilginç yanı ortalama bir hanenin atık üretimi Subaru Indiana tesisten daha fazla .
Subaru’nun sıfır atık hamlesi firmaya ekonomik olarak firmaya kazanç sağlamış olsa da çevreye verdiği yarar da bir o kadar önemli. Sadece 2006 yılında 11.000 ton çelik geri dönüştürülerek yeniden kullanılmış. Ayrıca yaklaşık 1500 ton civarında kağıt ve 1000 ton civarında ahşap ürünler de geri dönüştürülerek 31,000 ağacın kesilmesi önlenmiş.
Honda
Honda da fabrikasını sıfır atık felsefesine göre düzenleyen firmalardan biri hatta çalışmaları da bir o kadar önceden başlamış. 2001 yılında Alabama, ABD’de açtığı fabrikası açıldıktan kısa bir süre sonra “Landfill-free” statüsüne kavuşmuş. 2001 yılında ürettiği her araba için ortalama 30.84 kg atık üretirken günümüzde bu değer yaklaşık %93 azalarak 0.81 kg a kadar düşmüş.
Örneğin; 2010 yılında 9400 ton civarında artan döküm kalıpları yeniden dönüştürülerek farklı amaçlarla fabrika içinde kullanılmıştır. Ayrıca geliştirdikleri yeni metal kesme tekniği ile beraber açığa çıkan artık metalde de büyük bir düşüş görülmüştür. Öyle ki bir yılda tam tamına 22 ton atık metal üretimi azalmış .
Çevreci Endüstri
Günümüzde gelişen teknolojilerle beraber otomobil alanındaki yeni üretim teknikleri gelişmekle kalmadı, firmalar ve fabrikalar da bu değişime ayak uydurdular artık daha çevreci ve doğa dostu çözümler buluyorlar. Atık yönetimlerini daha modern ve çevreye uygun entegre etmeleri hem firmalara maddi kazanç sağlıyor hem de doğayı korumamıza yardımcı oluyor. Zaten firmaların kararlarının bu yönde olması da bunun en büyük göstergelerinden bir tanesi.
Tabii ki büyük firmaların yaptıkları ve bunun sonunda açığa çıkan sonuçlar daha büyük bir etki oluşturuyor. Bireysel olarak alacağımız önlemler bunların yanında ne kadar önemsiz gözükse dahi ufak adımlarımızın etkisi bir o kadar önemli. Bu nedenle bizlere de büyük bir görev düşüyor. Kendi hayatımızda yapacağımız ufak değişiklerle çevremize ve doğaya katkıda bulunabiliriz.
Sıfır atık konusunda bireysel ipuçlarına ihtiyacınız varsa buradan ulaşabilirsiniz.
Benzer Yazılarımız İçin:
Hurda Lastikler Yeniden Kullanılıyor
Sıfır Atığı Uygulayan 10 Lider Firma
Kıyafette İkinci El Dönemi” Tekstil Endüstrisinin Dönüşümü”
Kaynakça:
Zero Waste to Landfill Ford Spain
Elif Kevser Arslan
Defne Kavas
Bircan Kömürcü
Sueda Boztürk
Selin Gokce
İrem Ağaçcıoğlu
2 yorum