Payetler ile işlenen elbiseler, son zamanlarda popülerliğini yeniden kazandı, ancak parlak ve dikkat çekici gözükürken bu küçük plastik pulların çevreye etkisi nedir? Uzmanlara göre bu sorunun cevabı; feci!
Kullanımları ve elden çıkarılmaları büyük bir çevre sorunu yaratan pırıltılı boncuklar ve payetler, Dünya’nın karşı karşıya kaldığı mikro plastik sorununa da büyük ölçüde katkıda bulunuyor. Moda endüstrisinde kullanılan bu parıldayan boncukların ve payetlerin endüstriyel olarak petrol bazlı plastiklerden veya sentetik reçinelerden üretildiğine dikkat çekmek isteyen tasarımcı Elissa Brunato, ağaçlardan elde edilen selülozun kristal formundan yararlanarak elde edilen sürdürülebilir bir alternatif yarattı.
Hjalmar Granberg ve İsveç Araştırma Enstitüsü’nden (RISE) Tiffany Abitbol ile birlikte geliştirilen bu payetler, sıvı selülozun kalıplanmasıyla yaratılmış. “Bio Iridescent Sequin” adı verilen malzeme, selülozun kristal formunun ışığı kıran yapılar oluşturma yeteneğini kullanıyor ve kimyasal işlem görmeye gerek kalmadan pulların doğal olarak parlak görünmesini sağlıyor.
Bio payet, hafif ve plastik kadar da güçlü olarak tanımlanıyor. Ayrıca çeşitli şekillerde de elde edilebiliyor. Brunato, “Malzeme, çok güçlü bağlar oluşturduğundan payetler hafif ve payet başına kullanılan selüloz miktarı oldukça az.” diyor. Gelecekte ise selüloz, meyve kabukları veya alglerden, kullanılmış atık kağıtlara kadar her şeyden sağlanabilir.
Brunato, mevcut moda ve tekstil sistemi içerisinde, nakış endüstrisinin sürdürülemez malzeme seçenekleri ve inovasyon eksikliği ile sınırlı olduğunu söylüyor ve ekliyor; “Daha sürdürülebilir bir tekstil ekonomisini başlatmak adına şu anda petrol kökenli olan malzemelerin kaynağını yeniden gözden geçirmek için en uygun zaman.”
Tasarımcılar, moda endüstrisine daha sürdürülebilir malzemeler sağlamanın yollarını aramaya devam ediyor!