Yeryüzünün plastik kaynağı olarak petrolün yerine yeni kaynaklar bulmaya çalışan bilim adamları, biyoplastik üretebilmek için odun yiyen böceklerden hindibaya kadar her şeyi kullanıyorlar.
Laboratuarlarda saman, odun yongaları ve gıda atıklarından yeni biyoplastikler üretilmekte. Dahası araştırmacılar tarafından petrolün dünya plastiklerinin kaynağı olarak kalmasının önüne geçilmeye çalışılmaktadır.
Yeni yaklaşımlar, odun yiyen bakterileri genetik olarak değiştirmeyi ve yararlı kimyasallar üretmeyi içermektedir. Ancak biyoplastikler şu anda fosil yakıt bazlı plastiklerden önemli ölçüde daha pahalıdır.
Dünyanın dört bir yanındaki kara ve denizler, yüksek dağlardan derin okyanuslara, plastikle kirlenmiş durumda. Dünya 1950’lerden şu zamana 8 milyar ton plastik üretmiş durumdadır ve bu miktar katlanarak artmaktadır.
Bazı atık plastikler geri dönüştürülürken, çoğu elektrik üretmek için yakılmakta ve iklim değişikliğine yol açan karbon emisyonları ortaya çıkarmaktadır. Petrolden yapılan plastikten farklı olarak, bitkisel bazlı malzemelerden yapılan plastikler, sadece üretildikleri bitki büyürken absorbe ettikleri miktar kadar karbon salınımı yapıyorlar. Biyoplastikler, gerektiğinde çok uzun ömürlü olabilmelerine rağmen, çevrede biyolojik olarak bozunan ürünler için daha fazla seçenek sunacaktır.
Son beş yılda biyoplastik araştırmaları için 5 milyon Sterlin harcayan İngiltere’deki Biome Technologies CEO’su Paul Mines şunları söyledi:” Plastikler günlük hayatlarımızda inanılmaz bir artış göstermekte. Plastik hem hafif hem de güçlü ancak fosil yakıt bazlı malzemeler kullanmaya devam edemeyiz. Her bir varil petrolün yaklaşık% 6-7’si plastik yapmak için kullanılıyor.”
Bitki materyallerini kullanmanın mümkün olduğunu söyleyen York Üniversitesinden Prof. Simon McQueen-Mason,ülkenin plastik şişelerin yarısının biyoplastik olarak üretilebilmesi için şeker pancarı mahsulünün sadece % 3’ünü, buğdayın% 5’ini veya yiyecek artıklarının% 2.5’ini kullanarak yapılabileceğini belirtti.
Şu anda, İngiltere’de her yıl kullanılan milyonlarca ton geleneksel plastikle karşılaştırıldığında birkaç bin ton biyoplastik kullanılmaktadır. Mason bunun önümüzdeki beş yıl içinde yaklaşık 20.000 tona çıkabileceğini söyledi.
Laboratuarda ölçeklendirilen bir teknoloji, ağaçlara ve diğer bitkilere güç veren ve çok sert bir malzeme olan lignini parçalamak için bir Rhodococcus bakterisi kullanıyor. Bu böcekler doğal olarak lignin yiyorlar. Warwick Üniversitesi’nde bulunan Biome Technologies ile çalışan Prof Tim Bugg, genetik mühendisliği yapıyor ve şişelerde kullanılabilecek bir biyoplastik için yararlı kimyasallar üretmede büyük adımlar atıyorlar.
Biyoplastik Çıkış Noktamız
Lignin kağıt ve karton üretiminde büyük bir atık üründür ve atık olarak yakılmaktadır. McQueen-Mason’un dediğine göre ise “Biyokütle yakmamalıyız, çünkü daha sürdürülebilir yollarla elektrik ve ısı üretebiliriz. Fakat şu anda petrolden gelen yakıtları, plastikleri ve kimyasalları yapmak için ihtiyaç duyduğumuz karmaşık karbon kimyasının başka bir kaynağına sahip değiliz.”
Dünyanın dört bir yanındaki şirketler BASF, Novamont ve DowDuPont gibi büyük oyuncular da dahil olmak üzere biyoplastik üzerinde çalışıyorlar. Bu durum ise küresel bir hareket olmaya doğru gidiyor.
Biyoyakıtlar yapmak için gıda ürünlerinin kullanılması, fiyat artışlarına neden olabileceği için tartışmalı bir konu olmuştur. Dahası gıdaların plastik üretimi için kullanılması konusunda ihtiyat vardır. Ancak McQueen-Mason, yaklaşımın reddedilmemesi gerektiğini söyledi.
Bazı şirketler şu anda biyoplastik yapmak için hindiba ve Kudüs enginarı kullanıyor. Çünkü bunlar şeker pancarında bulunan sükroza kıyasla daha gerekli olan kimyasallara daha yakın olan fruktoz içeriyor.
Plastik, sadece kullanışlı olduğu için değil, aynı zamanda son derece ucuz olduğu için de her yerde. Bu da biyoplastikler için normal plastikle yarışabilmek adına şimdilik en büyük zorluk gibi görünüyor.
Kaynak:
Researchers race to make bioplastics from straw and food waste
Sıfır Atığın En Güzel Örneklerinden Biri: Ananas Yapraklarından Suni Deri
Yeni Bir Yeşil Ürün: Karides Kabuklarından Kotlar